Een kind erkennen en naam kiezen

Als twee mensen samen een kind krijgen en niet getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, heeft het kind wettelijk gezien één ouder: de biologische moeder. De vader of duomoeder moet eerst het kind erkennen om juridisch gezien de ouder te worden van het kind. De persoon die het kind erkent hoeft niet de biologische ouder te zijn. Erkenning regelt u tijdens de zwangerschap, bij de geboorteaangifte of na de geboorteaangifte.

Voor, bij of na aangifte geboorte

Er zijn drie opties.

  1. Erkennen vóór geboorte

Erkennen tijdens de zwangerschap heet ‘erkenning van de ongeboren vrucht’. Door de erkenning bent u vanaf de geboortedatum de wettelijke vader of duomoeder. De moeder geeft altijd toestemming voor de erkenning.

Door de erkenning hebben beide ouders automatisch het ouderlijk gezag over het kind. Wilt u dat het gezag alleen bij de moeder ligt? Dan moet u bij de erkenning samen een verklaring afleggen.

Keuze achternaam

U maakt tijdens de erkenning een keuze voor de achternaam van uw kind. Kiest u geen achternaam? Dan krijgt het kind automatisch de achternaam van de moeder. Kiest u voor de achternaam van de vader of een dubbele achternaam bij uw eerste kind? Dan moet de moeder persoonlijk meekomen naar het gemeentehuis.

Krijgt het kind de achternaam van de vader of een dubbele achternaam? Dan heeft het kind deze naam vanaf de geboorte. Krijgt u hierna samen nog een kind? Dan krijgt die automatisch dezelfde achternaam als het kindje erkend is.

Vanaf 1 januari 2024 kunt u ook een dubbele achternaam kiezen voor uw kind.

Toestemming moeder

De moeder geeft altijd toestemming voor de erkenning. Dit moet persoonlijk als er sprake is van naamskeuze, anders kan de toestemming ook schriftelijk gegeven worden.

Kiest u bij de erkenning voor de achternaam van de moeder? Dan moet de moeder toestemming geven, maar ze hoeft niet aanwezig te zijn. Is het uw 2e of volgende kind? Dan hoeft de moeder niet mee te komen. Zij moet wel schriftelijk toestemming geven. Ook geeft de moeder hierbij toestemming voor het gezamenlijk ouderlijk gezag.

  1. Erkennen bij aangifte van geboorte

Erkent u het kind bij de aangifte van de geboorte? De moeder moet toestemming geven. Dit moet persoonlijk als er sprake is van naamskeuze, anders kan het schriftelijk. Erkennen vóór de geboorte heeft daarom de voorkeur. Is het uw 2e of volgende kind? Dan moet de moeder toestemming geven. Moeder geeft hierbij ook toestemming voor het gezamenlijk gezag.

Bent u moeder en wordt uw kind geboren uit een huwelijk of geregistreerd partnerschap met een vrouw? Door duomoederschap kunt u samen moeder worden. Neem dan bij de geboorteaangifte een verklaring mee van de stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting. Hebt u deze verklaring niet, omdat u gebruik maakt van een bekende donor? Dan kunt u een erkenningsakte laten opmaken. Het is aan te raden om dit vóór de aangifte van de geboorte te doen.

  1. Erkennen na aangifte van geboorte

Heeft u kind geen wettelijke vader of duomoeder? Dan kan het worden erkend. Maar dat kan alleen met toestemming. De erkenner krijgt automatisch het gezag als het kind minderjarig is.

Is het kind jonger dan 12 jaar? Dan moet de moeder toestemming geven. Is het kind tussen de 12 en 16 jaar? Dan moeten de moeder en het kind toestemming geven. Het kind moet ook persoonlijk meekomen naar het gemeentehuis. Is het kind 16 jaar of ouder? Dan moet alleen het kind toestemming geven. Het kind kiest zelf welke achternaam het krijgt.

Voor erkenning van het eerste gezamenlijke kind met keuze voor de achternaam komt u persoonlijk langs.

Aanvraag

Voor het erkennen van een kind en het kiezen van een achternaam komt u persoonlijk bij ons langs. Erkent u het kind bij de geboorteaangifte? Dan gaat u naar de gemeente waar het kind geboren is. Erkent u het kind voor de geboorte of na de geboorteaangifte? Dan kunt u naar iedere gemeente in Nederland. 

Zo erkent u een kind: 

  • U maakt een afspraak voor erkenning
  • Gaat het om een erkenning van uw eerste kind? Dan moet de moeder ook aanwezig zijn. 
  • Bent u of is uw partner niet in bezit van de Nederlandse nationaliteit? Dan is het alleen mogelijk om op afspraak langs te komen. Dat kan op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag tussen 09.00 en 12.30 uur. 

Meenemen

U neemt mee naar de afspraak om uw (ongeboren) kind te erkennen:

  • Geldig identiteitsbewijs van uzelf en de moeder
  • Als het kind 12 jaar of ouder is: geldig identiteitsbewijs van het kind. Het kind moet ook meekomen.
  • Als u samen al ouders bent van een eerder kind: schriftelijke toestemming van de moeder.
  • Erkent u een 1e kind? En wilt u het kind een dubbele achternaam, de achternaam van de vader of duomoeder geven? Dan moeten beide ouders samen langskomen. Kiest u geen achternaam? Dan krijgt het kind de naam van de moeder.

Toestemming moeder voor erkenning kind of ongeboren vrucht huisstijl

Voorwaarden

De belangrijkste voorwaarden voor het erkennen van een kind zijn: 

  • U bent 16 jaar of ouder. 
  • U bent geen familie van de moeder. 
  • Er zijn niet al twee ouders. 
  • Als het kind ouder dan 12 jaar en jonger dan 16 jaar is: de moeder en het kind geven toestemming voor de erkenning. 
  • Als het kind ouder dan 16 jaar is: het kind geeft toestemming voor de erkenning. 

De belangrijkste voorwaarden voor het kiezen van een naam bij erkenning zijn: 

  • Beide ouders zijn aanwezig bij de naamkeuze. 
  • U kunt alleen voor het eerste kind uit de relatie de achternaam kiezen. 

Erkent u al ongehuwde of niet-geregistreerde partner een kind? Dan krijgt u sinds 1 januari 2023 automatisch het gezamenlijke gezag met de moeder.

Voor verdere informatie en uitzonderingen  kunt u kijken op de website van rijksoverheidexterne-link-icoon.