Het ontstaan van…. Het TT Festival

Met honderd jaar TT en vijftig jaar TT festival is 2025 een historisch jaar. In de Berichten van de Brink duiken we de komende weken in het verleden van zowel de race als het festival. Vorige week schreven we over het ontstaan van het TT circuit; vandaag duiken we in het ontstaan van het TT Festival.

In de jaren ’60 trokken bezoekers van de TT de avond voor de races de binnenstad van Assen in. Omdat ook inwoners van de stad het centrum opzochten, zorgde dit voor een gezellige, maar ook bomvolle binnenstad, wat uiteindelijk tot problemen leidde.

Vlam in de pan

“In 1967 ging dit voor het eerst mis, na aanleiding van een opstootje dat ontstond na een aanrijding,” vertelde oud-politieagent Rienk Postma later aan het NTR-programma Andere Tijden. “Vanuit het niets sloeg de vlam in de pan en was er een relligere sfeer.” Dit bleef niet beperkt tot dat ene jaar: “Het is echt enkele jaren een puinhoop geweest tijdens de TT-nacht,” herinnert oud-jeugdwerker Marius Hille Ris Lambers zich in hetzelfde televisieprogramma. 

‘Een complete oorlog’

Ieder jaar was het raak in Assen: rellen tijdens de TT-nacht. De kranten spraken in de weken vóór de TT al over ‘de jaarlijkse TT-rellen’ en ondernemers sloten standaard hun winkels goed af om relschoppers tegen te houden. De politie sprak in 1972 over ‘een complete oorlog bij Witten’ en buurtverenigingen kwamen met het idee om een buurtwacht op te richten. Het was duidelijk: hier moest een oplossing voor komen.

‘Niet onwelwillend’

Die oplossing kwam er uiteindelijk via de Asser winkeliers. In 1972 had een lokale ondernemer een idee om de TT-bezoekers rustig te houden. Door een aantal luidsprekers in de binnenstad te plaatsen en een DJ ‘muziek en reclame’ te laten draaien, hoopte hij de bezoekers in toom te houden. Het college van Burgemeester en Wethouders stond ‘niet onwelwillend’ tegenover dit idee, schreef het Gereformeerd Gezinsblad. Daarnaast waren er ook andere initiatieven: enkele enthousiastelingen wilden bijvoorbeeld een popfestival organiseren op de Balloërheide.

Voldoende afleiding

Hoewel in 1972 de plannen nog niet van de grond kwamen en er opnieuw rellen uitbraken, was het TT-festival wel geboren. In 1973 kregen de plannen van de lokale middenstand wél een vervolg. Stichting Werkgroep TT-week ging aan de slag en samen met de ondernemers werd er van alles georganiseerd, wat ertoe leidde dat er voor het eerst in jaren geen rellen meer waren. Ook in 1974 bleef het rustig in de stad. Door ‘voldoende afleiding voor het merendeels jonge publiek’ verliep deze TT-avond eveneens erg rustig, schreef De Telegraaf.

Meerdere avonden

Maar aan één avond TT bleek Assen niet genoeg te hebben. In de jaren die volgden, vonden Assenaren het te druk worden in het centrum, waardoor ze al een avond eerder -op de donderdagavond- de stad in trokken. De horeca speelde hierop in en organiseerde ook op donderdag TT-vermaak. Maar zelfs deze tot ‘Assernacht’ bestempelde donderdag bleek niet voldoende: ook op de woensdagen kwamen Assenaren de TT vieren. Zo werd de TT-nacht uiteindelijk een driedaags festival, waar in 2016 een vierde avond bij kwam: doordat de races opschoven van zaterdag naar zondag, kennen we het TT Festival tegenwoordig als een vierdaags evenement.